Volgens Mattheüs 2 werd Jezus geboren toen koning Herodes nog leefde. De wijzen kwamen immers bij hem op bezoek om de geboren "koning der Joden" te aanbidden. En hij was degene die alle jongetjes van onder de twee jaar liet ombrengen. Lukas 2 vertelt dat Jezus is geboren rond een volkstelling door keizer Augustus terwijl Quirinius (of Cyrenius) over Syrië stadhouder was.

Uit andere historische documenten weten we dat koning Herodes rond het jaar 4 tot 2 voor Christus gestorven moet zijn. Omdat hij alle jongetjes van 2 jaar en jonger liet ombrengen, was Jezus op dat moment misschien al 1 of 2 jaar. Jozef en Maria waren naar Egypte gevlucht en bleven daar tot de dood van Herodes. Er staat niet hoe lang dat heeft geduurd, maar als Mattheüs gelijk heeft, moet Jezus waarschijnlijk zo rond 6 tot 4 voor Christus zijn geboren.

Volgens de bekende historicus Flavius Josefus vond er onder Quirinius een volkstelling plaats in het jaar 6 of 7 ná Christus. Dus als Lukas gelijk heeft, zou Jezus ook dan pas geboren moeten zijn en niet in het jaar 6 tot 4 vóór Christus zoals Mattheüs beweert. Eén van de twee moet het toch fout hebben.

Augustus was typisch zo iemand die regelmatig een volkstelling liet houden. Zo weten we dat er grote volkstellingen zijn gehouden in 28 en 8 voor Christus en in 14 na Christus. In Judea blijken er in elk geval ook nog in 2 voor Christus en natuurlijk in 6 na Christus een volkstelling te zijn gehouden. Lukas heeft het in vers 2 ook over "eerste inschrijving" en geeft daarmee aan dat er dus inderdaad meerdere zijn geweest. Mogelijk dat Lukas refereerde naar bijvoorbeeld de volkstelling van 8 voor Christus. Maar dat levert wel een ander probleem op: Quirinius was op dat moment nog geen stadhouder over Syrië; dat werd hij pas rond 6 ná Christus. Wel was hij op dat moment al een belangrijk man. Mogelijk heeft hij deze volkstelling geleid en was dit dus zijn eerste. Het probleem zit 'm dan in het woord "stadhouder". De officiële term hiervoor is "legatus" (of "legátos" in het Grieks). Maar dat is niet het woord dat Lukas hier gebruikt. Lukas gebruikt het woord "hegemon" dat elk soort leider kan betekenen. En zoals gezegd heeft Quirinius de volkstelling geleid. Nu is het wel zo dat in de Bijbel nergens het woord "legátos" wordt gebruikt. En voor stadhouder wordt (bijna) altijd "hegemon" gebruikt. Maar dat woord hoeft dus niet per se "stadhouder" te betekenen.Meer info: https://www.comereason.org/roman-census.asp

Een andere optie is dat er een tijdsgat zit tussen Lukas 2 vers 1 en vers 2. Dat zit zo: toen Herodes de Grote rond 4 voor Christus overleed, werd zijn rijk verdeeld onder zijn 3 zoons. Herodes Archelaüs werd de heerser over Judea. In 6 na Christus werd hij echter aangeklaagd bij keizer Augustus, die hem daarop verbande. Judea werd bij Syrië gevoegd en Quirinius werd als stadhouder over dat gebied aangesteld. Hij kreeg ook meteen de opdracht om een volkstelling te houden om in Judea belasting te kunnen heffen. Veertien jaar geleden vond er echter bijna iets soortgelijks plaats. Koning Herodes en keizer Augustus waren altijd goede vrienden geweest. Tot Augustus op een gegeven moment te horen kreeg dat Herodes Arabië binnen was getrokken en het verwoest had. Augustus was woedend en ontsloeg Herodes. Judea zou waarschijnlijk belasting moeten gaan betalen waarvoor een volkstelling zal zijn aangekondigd. Het verhaal dat Herodes Arabië verwoest had bleek later (we weten niet hoeveel later) echter een leugen en Herodes kreeg volledig eerherstel. De volkstelling had nu dus geen zin meer. Wellicht was die al begonnen en nu geannuleerd. Een volkstelling kon in die tijd jaren duren. Het is mogelijk dat Lukas 2 vers 1 gaat over de aankondiging door Augustus na het horen van de leugen over Herodes. Die volkstelling ging toen niet door, maar veertien jaar later - na verbanning van Herodes Archelaüs - wel. En dat is dan wat vers 2 vermeldt. Dat lijkt misschien wat vergezocht, maar een dergelijke constructie gebruikt Lukas ook in Handelingen 11:28: "En een van hen, van wie de naam Agabus was, stond op en gaf door de Geest te kennen dat er een grote hongersnood zou zijn over heel de wereld, die ook gekomen is onder keizer Claudius." En vers 29 gaat dan weer verder in het heden. Zo zou Lukas 2:1-2 gelezen kunnen worden als: "En het geschiedde in die dagen dat er een gebod uitging van keizer Augustus dat heel de wereld ingeschreven moest worden. Deze eerste inschrijving vond (pas) plaats toen Cyrenius over Syrië stadhouder was". Meer info: https://geloofsverdediging.nl/tag/census/